 |
Na Diana Kamara
Tunapokuwa shule hatufunzwi kuhusu ndoa na hasa wasichana kuhusu umuhimu na/au ulazima wa kuolewa. Lakini bado jamii hiyo hiyo inatarajia sio tu tuolewe, bali tuwe wake wema tunapoolewa. Kama kuolewa ni jambo la muhimu kiasi hiki, mbona hawakuliweka kwenye mitaala?
Mnasubiri tuwe na hao waume zetu ndio mtuambie kama tu wake wema ama la? Walau elimu ya mkoloni ilikuwa wazi wazi, masomo ya wanawake kwa ngazi za chini yalihusisha, ukiacha kusoma na kuandika: ushonaji, upishi na kutunza nyumba. Kwa waliobahatika kwenda ngazi za juu nao kazi zao zilikuwa bayana: uuguzi, ukatibu muhtasi ama ualimu.
Wengine tulitengwa na familia tukae shule za bweni. Mjomba alisema ni bora nikae bweni kwani nitapata muda zaidi wa kusoma kuliko kusoma shule ya kutwa na kuhangaika na usafiri. Kwa nini hakuniambia hata nikimaliza shahada zote niwezazo, bado jamii inanitarajia niolewe na kufanya kazi za nyumbani, si kama mjakazi, bali kwa moyo mkunjufu. Alijua nikimaliza shule za bweni na masomo ya juu nitarudi kwenye jamii, kwa nini hakulitilia mkazo jambo la ndoa kwa mwanamke?
Kila leo naona kampeni za mtoto wa kike: kuzuia mimba za utotoni, kuwasaidia katika hedhi, kuwaweka kwenye programu za kujenga kujiamini na mikakati ya kuongeza ufaulu kwa watoto wa kike. Lakini wadogo zangu hawa wakiniangalia na kugundua sijaolewa, wanasikitika sana kana kwamba kuolewa ni kilele cha mafanikio. Na hata nikitaka kuzungumza nao kuhusu ndoa, naanzia wapi? Nitajenga mtandao na nani maana asasi zinazolikaribia suala la ndoa ni zile zinazowaelimisha kuhusu afya ya uzazi. Natamani ningeweza kuongea nao kuhusu siri za unyago, mabwana, vidumu na waume za watu.
Nini maana ya jamii kuweka nguvu kwenye kutusomesha halafu kutuzodoa kwa kutoolewa, kuachana ama kuendelea kuwa na waume na wachumba (sugu) za watu? Inakuwaje jamii inakosa mfumo wa kuhakikisha tuliosoma elimu za juu na kupata kazi kubwa kubwa tunaolewa? Au kuhakikisha kuwa kutoolewa siyo mwisho wa maisha?
Halafu wanaume nao wanatuchanganya. Kwanza wengi wao wakisikia umesoma cha kwanza ni kukuambia hutaolewa. Kweli sitaolewa kwa sababu wewe tunayekaribiana hadhi kijamii, kama alivyowahi kusema shosti angu mmoja, unaenda unaoa mwanamke ambaye hata hutaki kuonekana naye kwa watu kwa sababu we mwenyewe unamuona mshamba mshamba.
Na mwanaume huyo huyo anapenda sana muongelee mambo ya siasa na historia, mkale makange na ukimruhusu na wewe uliwe. Kisha hapo hapo, jumatatu aende kazini akazisake ili amlipie ada ya chekechea milioni mbili mwanae, tena ana miaka mitatu tu. Kwa nini asimnunulie midoli, vikopo vya kupikia na kumfundisha adabu za ‘mwanamke anayeoka’ mapema?
 |
| Mama zetu nawaelewa, nao ni msukumo wa makundi. Wakiona watoto wa wenzao wanaolewa na wao wanatamani harusi. Ila wapo wanaonifurahisha kwa kuwa wakweli, “nimechanga sana jamani olewa na mi nichangiwe.” Wengine wanalia na Muumba, kama amewavusha na kuwafanikisha watoto wao kote huko na hili atawavusha. Cha ajabu, wazazi wetu hawawasongi watoto wa kiume kuoa kama sisi wa kike, kwa nini? |
Wanaokuonea huruma kwa kutokuolewa wanazidi kukusaidia kuchimba shimo kubwa la ombwe kwenye akili na moyo wako ambalo utahisi ni mume ndio atalifukia. Wengine watakuzodoa kwa kudhani elimu yako ndio inakupa kiburi. Hivi wasioolewa wote wana shahada ya kwanza na wanafanya kazi kwenye taasisi kubwa kitaifa na kimataifa?
Jamii inatukanganya, tuache kusoma shule na kupata kazi ili tuolewe? Na tukiolewa kuna uhakika gani jamii itatuona wake wema, maana makosa, matatizo ama hata hitilafu ndogo tu za mume au watoto lawama hubebeshwa mke-mtu. Sasa kwa niaba ya manungayembe wenzangu, mtushauri tufanye nini kuhusu suala la ndoa. Tunakaribisha ushauri, maoni na masuluhisho.
Na inatuchanganya haswaa. Upande mwingine wa mchanganyo huo ni namna ambavyo jamii hii inam-control mwanamke katika vipindi tofauti tofauti, Ukiwa binti mdogo unapigwa marufuku kuwa na mwanaume, basi hapo unatumia muda wako wote kuwakwepa ukijitahidi kuandaa maisha yako ya badae kama tunavyoambiwa. Ukishakua kila mtu anakutolea macho uwe na mume na usipokua nae unazogolewa kwa nini huna, kana kwamba kutokua na mume ndio unakosa kuwa binadam kamili. Sasa kama mliniambia nisihangaike na wanaume ili kujiandalia maisha yangu iweje leo mnizogoe eti kwa sababu tu sina mume, kana kwamba bila mume ndio sina maisha!?
Anyways, mwisho wa siku hii ni jamii ya mfumo dume hivyo maisha ya mwanamke katika jamii hii siku zote yamekua katika namna ya kufit katika mfumo huo. Elimu pamoja na shughuli zingine zote za kijamii zimejengeka katika uelekeo huohuo kumdunisha mwanamke. Ndio mana hata elimu ya mkoloni ilifundisha shughuli hizo ulizotaja ili kumuandaaa kuwa mtumwa wa nyumbani. Hii ni kuonyesha kwamba mwanamke hata akifika level gani ya elimu, hata akifanya kazi gani katika jamii bado nafas yake ipo nyumbani/jikoni, kwao mwanamke hana thamani ingine zaidi ya kuwa mke, mpishi, kiburudisho, na mengineyo yanayoendana.
Katika ukoloni swala hilo lilikua muhim sana kwani ni sehem ya kuustawisha uzalishaji katika ukoloni, shughuli za mwanamke nyumbani zinachangia sana kunufaisha mradi wa ukoloni na ukoloni mambo leo, ndio maana familia ni taasisi muhim sana katika mfumo huo. Na hiyo ndio sababu hasa ya kupandikiza fikra hizo za kutukuza familia kwa kujenga hiyo mitazamo finyu kuwa mwanamke ambaye 'hajaolewa' basi hana thamani.
Ni wakati muafaka wa kubadilisha mitazamo hii, na hakuna wakulifanya hilo zaidi yetu wenyewe.
Mwanamke ni mtu/binadamu kabla ya kuwa mke, hivyo kuwa au kutokua na mume hakuondoi utu wa mwanamke na wala hakushushi thamani yake.
Sikupingi Dada yangu ya kwamba kuwa au kutokuwa na mume hakuondoi utu wa mwanamke na wala hakushushi thamani yake,lakini unazani ni kipi kilicho bora zaidi ya kuwa nabfamilia yenye maadili? Unazani wazazi wanapata furaha kiasi gani wanapoona binti yao kaolewa? Amini Dada yangu, wazazi watafurahia zaidi ndoa yako kuliko kiwango chako cha elimu, jamii imejitengeneza hivyo.
Sikupingi Dada yangu ya kwamba kuwa au kutokuwa na mume hakuondoi utu wa mwanamke na wala hakushushi thamani yake,lakini unazani ni kipi kilicho bora zaidi ya kuwa nabfamilia yenye maadili? Unazani wazazi wanapata furaha kiasi gani wanapoona binti yao kaolewa? Amini Dada yangu, wazazi watafurahia zaidi ndoa yako kuliko kiwango chako cha elimu, jamii imejitengeneza hivyo.
Hili swala Ni mtambuka linamapana na marefu hivyo nimefurahi kuwa mtoa mada amegusa maeneo yote. All in all maisha so kuolewa au kutokuolewa Bali kila jamii ina mifumo yake. Kwa maoni yangu naona swala la kuoa au kuolewa ni option tu siyo lazima. Mana wapo waliyosoma na hawana ndoa ila maisha yanakwenda. Pia wapo walio soma na kuolewa na maisha yakaendelea. Vile vile wapo walikuwa hawajasoma na hawajaole nadhani point hapo Ni kuwapatia watoto wetu haswa wafikapo umri wa miaka 16 au 18. Elimu juu ya kuishi ktk ndoa na kujenga familia bora ili kama life style yako itapenda kuolewa Basi ukawe mke bora au usipoolewa ukawe mama bora. Kuoa na kuolewa ni Ni maisha binasfi sana kwa maoni yangu
Nimeipenda sana hii mada, ina umuhimu mkubwa sana kwa jamii tuliyonayo sasa.idadi kubwa ya mabinti wanasoma na kuhitimu vyuo vikuu,lakini mara nyingi jamii zetu hasa za kiafrika zinamthamini mwanamke aliyeolewa kuliko yule aliyeelimika zaidi!!!naomba mwandishi wa mada hii aitoe kwenye magazeti mengi ya kiswahili ili watu wengi waisome na kuweza kujadiliana zaidi.
Ndoa ni suala la makubaliano, ridhaa baina ya wenye kuliendea suala hilo. Kwa upande wa wazazi wa binti,lengo lao ni kuona binti yao akiwa na elimu bora basi pia apate kuwa na familia yake bora pia, sio kosa ila niseme huenda wakawa wanasau kuhusu zama. Zama walizopitia wao na thnazopitia sisi ni tofauti sana,wakati wao maadili ilukuwa ni kipaumbele kabla ya elimu ya vitabu, na kwenye maadili ndio unapokutana na hili suala la mtoto wa kike kuwa ni lazima aolewe ili ionekane kama mfaulu kwenye malezi, hapo wazazi wanapewa 100% ya kwamba, na utasikia mwanetu itabidi umuoe binti wa familia Fulani, familia ile INA maadili, hapo hawakutaka kujua kiwango cha elimu cha familia ya mwanamke huyo.
Nini kifanyike: Elimu ya kutosha inahitajika kwa jamii zenye mfumo huu wa maisha. Ijulikane kwamba ndoa ni sehemu tu ya maisha, unaweza ukapitia au usipitie. Lakini pia jamii hizo zinatakiwa kujua ya kwamba ndoa sio kipimo cha maadili wala kiwango cha elimu pia sio kigezo cha kujua hulka ya mwanamke.
Mada nzuri mimi kama mwanaume naamini kuoa/kuolewa sio lazima…Ndio! kuna presha kubwa katika jamii inayotuzunguka lakini hiyo hakufanyi kukubaliana na hiyo hali…Mashuleni tunafundishwa sana Dini, na katika baadhi ya shule kama za Seminari, kuna mitaala kabisa mitihani..na katika biblia kuna sehemu imeandikwa katika 1 Wakorintho 7 kwamba sio lazima Mtu kuoa/ kuolewa…tena inashauri kuwa ni vizuri zaidi mtu asiolewe au asioe kama atajishughulisha na masuala ya kiimani.
Viongozi wengi wa dini wanaijua hii mistari lakini sijui ni kwanini huwa hawafundishi, badala yake wanawawekea watu mentality kwamba usipoolewa basi una laana, kitu kisicho cha ukweli.
Naamini kuna raha katika kuishi mwenyewe kama ukiwa na malengo pamoja na Imani.Wakati mwingine sio kutilia sana maanani mambo ya kijamii, badala yake ni kufuata ndoto yako, na jinsi wewe unavyopenda uwe, maadamu huvunji sheria za Mwenyezi Mungu. Sio mambo yote ya kijamii yanafaa, mengine ni ya kukatishana tamaa tu!
Kwa wanaume kwetu sisi sio shida sana, lakini kwenu wadada inaelekea kuishi bila kuolewa ni shida..na ndio vitu mnavyovitukuza, ndio maana vinawasumbua, kukaa single ni bora zaidi..lakini anyway kama pia unatamani kuolewa ni vizuri pia pitia hizi hints zitakusaidia wewe unayetamani kuolewa >> JINSI YA KUMPATA MWENZA WA MAISHA
Asante Diana kwa maandishi yako. Tunafaa kuangalia hayo mambo.
Mada tafakarishi